Tuesday, August 9, 2016

Epitaphs (VI): Montouto's cemetery (my playground)

Di Miguel Anxo Murado en Outra idea de Galicia (2016) (libro fascinante do que espero falar máis polo miúdo nunha entrada futura) no última sección intitulada "A patria dos defuntos ":



Hai que recoñecer que a idea dunha Galicia formada exclusivamente por defuntos ten en si mesma algo de irresistiblemente galego. Como se sabe, en Galicia, como en México ou en China, os mortos están moi vivos. Parece que foi sempre así: a primeira persoa da que sabemos que se definiu a si mesma como "galego" foi un morto, un súbdito romano da Tarraconense que ordenou gravar na súa estela funeraria a palabra callaicus, "galego"  (p. 183)

É cando menos curiosa esa conexión inicial entre defuntos e Galicia. E falando de mortos, xa vos adiantaba na primeira entrada sobre cemiterios que non é que sinta fascinación mórbida por estes lugares, é que sinxelamente o camposanto forma parte da infancia dos nenos e nenas da parroquia de Montouto, xa que ata hai uns dezaoito anos que se fixo a nova escola rural, tiñamos aulas de 1º e 2º da antiga EXB no teleclub veciñal, que está a carón da igrexa parroquial como vedes nas fotografías. Non había separación entre o "patio" de recreo e o camposanto en si, entón xogabamos felices darredor da igrexa entre tumbas e flores, por non falar das emocionantes expedicións para ir beber á fonte, un pouco máis arriba a uns 500 metros do teleclub.




Agora está bastante adecentado por fóra (por dentro mantense intacto, igual que cando era a nosa escola), mais cando nós iamos só tiña o recebo na parte exterior. Máis tarde, na quinta da miña irmá os nenos e nenas fixeran un colorido mural, e finalmente, cando deixou de ser escola e volveu ser lugar de reunión para a veciñanza, pintouse do xeito que vedes.








O que si se mantén prácticamente igual, é o camposanto, igual que o seu acceso. Desde logo a inscrición é cruda: "Acordaos de nosotros. El término del cuerpo es como veis, será el del alma según obréis". Debía ser efectiva a tétrica filosofía detrás do adaxio, porque este mesmo aparece sobre a porta principal do cemiterio de San Amaro na Coruña.



Recordo ter memorizado de xeito inconsciente algúns destes epitafios, por iso de que les e quédache na cabeza sen querer; aínda que non tiña nin remota idea do que realmente significaban algunhas daquelas frases, como por exemplo esta:


As que si me fascinaban eran as que podía entender, que parecían notas tenras que se lle deixaban aos finados nun último xesto de afecto: "Gracias por tu amor", "A túa familia non te esquece", "Sempre con nós". 










Iso si, con esas cartas de pedra, convivían estatuas estarrecedoras que ningún de nós miraba durante moito tempo e que foron testemuñas de carreiras de trens humanos, trocos de bólas (quen lembra os bolóns?), pinchacarneiros e algún bico roubado.






Inspirador lugar, que queredes que vos diga, aínda agora me trae gratos recordos cando o visito. Ecoan nel as voces de dona Carme (a mestra) e dos compañeiros/as: Margarita, Marcelino, Milagros, Pilar, Belén, Eva, José,... as táboas de multiplicar, as lecturas do libro de Borja, Pancete e Marina (eu quería ser bailarina coma ela), os libros de Xílgaro (primeiros en galego para min) e de El Barco de Vapor. Sabedes que o primeiro libro que lin de cartas era desa colección? Pero esa historia queda para outro día.

No comments:

Post a Comment