Friday, August 19, 2016

The Heart in Books: Amor é unha palabra coma outra calquera





Cando escoitas a palabra amor, que che vén á cabeza? A noción que cada un poidamos ter desta "alteración química" (p. 10) está contaminada polas visións ubicuas dos "expertos" así como polas "cancións de amor", "as películas e as revistas e a cor rosa e toda a merda romántica" (p. 49).  De aí que xa só o título da novela de Francisco Castro, Amor é unha palabra coma outra calquera (2016) chame poderosamente a atención.

A través da historia de Carla, "a protagonista desta novela [que] organiza a vida arredor do amor, do seu amor, do amor co que vive, do amor que soña, do amor que lle falta" (sinopse), Castro desestabiliza o tópico contemporáneo, arrincándolle cachos desde o interior. 

A narración é absorbente,  similar á voz en off de Jean-Pierre Jeunet en Amélie: enxeñoso e preciso, cun ritmo cinemático que acumula elementos descritivos, ás veces mesmo sen comas nin puntos, creando suspense  sen chegar a ser vertixinoso nin inquedante. 

Carla evoca na nosa mente a Sophie (Vestido de novia (2014) Pierre Lemaitre) ou a Amy (Gone Girl (2012) Gillian Flynn) pero sen entrar no límite cordura-loucura nin pegar os volantazos dos serial killer. E precisamente ese nivel de concreción e realismo é unha das virtudes do libro: rezuma textura e detalle, tanto forénsica como psicolóxica.

En realidade, pensamos, non importa o desenlace en si, porque o que nos hipnotiza é esa fórmula gañadora que consegue asustarnos, enfeitizarnos e intrigarnos ao mesmo tempo que nos invita de forma implícita a autoexaminarnos e mirar con lupa a nosa propia noción escorregadiza, elusiva do amor. Así, recibimos as labazadas dos corolarios (pp. 60, 61, 107) ou de reflexións coma as seguintes:

"Que pasa co meu dereito á felicidade, porque eu teño dereito á felicidade, vexo xente feliz nos anuncios, vexo xente feliz nos programas de televisión, vexo xente feliz pola rúa, a felicidad é un dereito, onde está a miña?, onde vai o meu anaco de paraíso?" (p. 19)

"A súa é, donde logo, unha existencia atlética. Atlética de Atlas, que sostiña o peso todo do universo sobre as súas costas" (p. 20)

"Hai alguén que goberna e alguén que se deixa gobernar e renuncia a ser de todo. En especial a cultura reserva este papel para as mulleres" (p. 25)

"Todo iso pensou Carla, Muller Sen Biografía" (p. 27)

"A Carla, coma a tantas, aprendéronlle a ser dependente" (p. 49)

"... o noso amor é para sempre porque euenti tienmín, que erro máis grande, Carla infectada de amor romántico de telenovela, Carla convencida de que as cancións melódicas, fermosas, en realidade falaban de ti, para ti, para vós, cando entenderás que nunca ou case nunca hai un nós" (p. 102)

"Verás, o amor nada ten que ver coa vida. Nin o sexo co amor. Nin a vida co sexo" (p. 117)

"Cambiei eu soíña. Xa está ben de vivir e de sentir e de sentirse ser por eles, non lle parece?" (p. 187)

E somos conscientes, como se nos recorda nun momento da novela, de que "as palabras cambian a orde da realidade" (p. 89), máxime cando vemos diálogos coma o seguinte ao tempo que relembramos as veces que teremos escoitado (ou mesmo feito nós mesmos) comentarios de corte semellante:

"... como se entende que un home así se namorase dun castrón asilvestrado como era a María Xesús?" (p. 79)

E ao tempo que recibimos esas puñadas de realidade, úntasenos o bálsamo do lirismo, e non nos queda claro se amor é, de verdade, unha palabra coma outra calquera.

"Así avanza o cronograma en sepia da soidade. 
Así avanza a descomposición e o masacre que sufre o seu corazón ferido de morte" (p. 50)

"Quen nos aprende a camiñar entre a loucura que día a día é manexar os ritmos do corazón, da existencia, do trato coa xente, sobre todo coa que amamos, ou simplemente con aquela á que só queremos penetrar ou que nos penetre nun intercambio feliz de vida?" (p. 71)

"E chorou, rebentou, abriu a billa do seu corazón co corto medio flexionado..." (p. 86)

"Sentiu que o corazón interpretaba unha sinfonía ruidosa, tanto, que sería quen de espertar os mortos todos" (p. 91)

"Somos o Animal Fantástico. Que na súa mellor versión dá lugar á literatura mais, no día a día, só aos tremendos equívocos do amor que frustran e mancan os corazóns máis inocentes, que son, xa que estamos con esto, os da meirande parte das persoas que cren que as aman polo que son e non pola fantasía que en realidade aos ollos e ao cerebro do outro ou da outra son" (p. 120)

"Book of love" de David Kracov





No comments:

Post a Comment